Podobnie jak w innych dziedzinach sztuki, także w projektowaniu okładek książkowych można wyróżnić pewne tendencje, które obowiązują przez jakiś czas, z reguły rok-dwa, by później ustąpić miejsca czemuś zupełnie nowemu. A prawdę mówiąc – może nie całkiem nowemu, bo wiadomo powszechnie, że wszystko już było. Jednak skoro projekt okładki stanowi niezwykle istotny element strategii marketingowej na rynku księgarskim – to zmiany narzucają się same przez się. I stanowią pewną wypadkową pewnych tendencji estetycznych w sztuce oraz gustu odbiorców kształtowanego przez całą masę czynników ze świata popkultury.

Spróbujmy wyodrębnić kilka z tych tendencji, które można było zauważyć w 2019 roku. Nie będzie to oczywiście indeks zamknięty. Tym bardziej, że niektóre zjawiska nie są całkowicie jednoznaczne. Skupmy się na tym, co nie budzi wątpliwości. Choć nie ma co ukrywać – tendencje te rzadko są komplementarne, często stoją w opozycji do siebie. Jednak nie ma się czemu dziwić. Wszak życie jest różnorodne.

Zacznijmy od takiej właśnie przeciwstawnej pary.

Minimalizm projektowy

Projekt klarowny, pozbawiony elementów ozdobnych, mający przyciągać uwagę swoją prostotą i przekazywaniem tylko elementarnej informacji o książce. W wersji ekstremalnej pozostaje tylko tytuł i nazwisko autora. Z pewnością minimalizm silnie działa w przypadku eksponowania w otoczeniu książek, których okładki zostały zaprojektowane według koncepcji…

Projektowania bujnego

To przeciwieństwo minimalizmu. Projektu składają się z mnóstwa niejednorodnych elementów, szczególną uwagę zwraca liczba różnorodnych napisów złożonych z wykorzystaniem różnorodnych krojów pisma. Okładki tego typu mają przyciągać uwagę swoją bujną formą, a zatem zapadać w pamięć i budzić żywe emocje.

Poza tymi dwiema przeciwstawnymi tendencjami w projektowaniu okładek książkowych w 2019 roku możemy wyróżnić jeszcze co najmniej kilka innych, które czasem się przenikają lub uzupełniają, bowiem nie zawsze wstępują w formie czystej.

Wyboldowanie

Posługiwanie się liternictwem pogrubionym oraz przewaga fontów bezszeryfowych. Obie te tendencje, obserwowane w ciągu ostatnich kilku lat, z pewnością pozostaną niezmienne także w tym roku. Liternictwo to niezwykle istotny element w projektowaniu okładek książkowych. Wykorzystanie fontów pogrubionych bezszeryfowych powoduje, że oddziaływanie tekstu na okładce ulega wzmocnieniu, przekaz staje się bardziej agresywny i natychmiast skupia uwagę kupującego.

Pismo odręczne

Często pojawia się również na okładkach pismo odręczne. To także kontynuacja tendencji obserwowanej od kilku lat. Tego typu liternictwo często koresponduje z użytymi w projekcie okładki rysunkami. Taka kompozycja stwarza wrażenie dobranej jakby na „osobiste życzenie” klienta.

Centrowanie napisów

Centrowanie napisów to inny stosowany dość często zabieg. Jego celem jest skupienie uwagi na elemencie kluczowym oraz silne oddziaływanie emocjonalne. Okładki wykorzystujące tekst centrowany stwarzają wrażenie zaprojektowanych z maksymalnym profesjonalizmem.

Wprowadzanie elementów retro

Pojawia się nawrót do elementów stosowanych w projektowaniu w ostatnich dekadach XX wieku. Wiąże się to z dużą liczbą filmów i seriali, których akcja jest osadzona w tamtym okresie. Wykorzystuje się w ten sposób sentyment do minionych czasów młodości.

Kolaż

Ta technika projektowa wykorzystuje efekt zaskoczenia i nieoczywistości. Okładki przyciągają uwagą dzięki niestandardowości. Można wprowadzić do projektu wiele różnych kolorów bez obawy przesytu. Kolaż jest często wykorzystywany przy tworzeniu okładek książek mających budzić silne emocje. Projektant w atrakcyjny sposób może przedstawić wiele informacji o treści książki.

Kolor pomarańczowy i żółty

To one stanowią wiodącą parę. Ich wykorzystanie można wytłumaczyć siłą oddziaływania. Przyciągają wzrok i budzą żywe emocje. Zapewne ta tendencja, która pojawiła się po okresie dominacji barw zimnych, potrwa jeszcze kilka lat.

Prawdziwe zdjęcia

Prawdziwe zdjęcia, a nie stockowe, czyli kupowane w banku fotografii. Projektanci dostrzegają, że takie zdjęcia pozwalają lepiej oddać charakter książki oraz lepiej oddziałują na odbiorcę. Ponadto dzięki rozwojowi technologii wykonywanie fotografii na odpowiednim poziomie technicznym jest coraz łatwiejsze.

Połączenie tekstu z elementami graficznymi

Często można zaobserwować, że na okładce napisy wpisuje się w elementy graficzne, a nie jedynie ustawia na ich tle. W ten sposób powstaje spójna kompozycja, będąca wypadkową wszystkich elementów tworzących projekt.

Wymienione trendy w projektowaniu okładek w 2019 roku w sporej części stanowią kontynuację tych, które można było zaobserwować w ubiegłym roku. Zmiany zachodzą w sposób raczej ewolucyjny. Istnieje spore prawdopodobieństwo, że także w roku następnym wiele z tych elementów będzie można dostrzec z łatwością. Jednak z drugiej strony – na pewno dokona się jakieś przesunięcie akcentów. Skoro projekty okładek stanowią ważny element marketingu na rynku księgarskim – the show must go on! ☺